انگیزش مستقیم و غیر مستقیم

انگیزش مستقیم در ارتباط مستقیم با هنرجو صورت می گیرد . مثل صحبت کردن یا همان جایزه دادن و تشویق کردن یک هنرجو برای بالا رفتن راندمان کاری او در رشته رزمی . انگیزش غیر مستقیم ، به صورت غیر مستقیم بر روی هنرجو تاثیر می گذارد ، ماننده تغییر فضای تمرینی یک هنرجو یا برگزاری یک اردوی ورزشی برای هنرجویان که منجر به تنوع در روال کاری خشک باشگاه می شود . 

روش های مستقیم

در ایجاد انگیزه به روش مستقیم ، می توانیم از سه راهکار استفاده کنیم .

۱ . اطاعت : عملی انجام شود تا هنرجو خود را ملزم به اطاعت کردن بداند ، ماننده : (اگر تمرین را خوب انجام ندهی ، درجه ات را باز خواهم کرد ) یا (اگر دیر به سر کلاس بیایی ، جریمه خواهی شد) . این روش برای سنین پایین توصیه می شود ، زیرا در سنین پایین ملاک های رفتاری به خوبی شکل نگرفته و باید از روش اطاعت به جهت ایجاد انگیزه استفاده کرد . برعکس در سنین بالا این روش گاها باعث ناراحتی و تنش شده و هنرجو توان قبول کردن این مسئله را از مربی ندارد . 

۲ . هماننده سازی : همانندسازی روش غیر مستقیم اطاعت است . منتها فرق اساسی اطاعت و همانند سازی در این است که متکی بر رابطه ی عاطفی بین مربی و شاگرد است . ماننده : (اگر در این مسابقه پیروز شوی ، من به وجود تو افتخار می کنم ) شاگرد از این “اگر” مربی ، به این نتیجه می رسد که باید پیروز شود چون اگر پیروز نشود قطعا افتخاری در کار نیست و این خود یک تنبیه روانی به صورت نامحسوس است . مربی برای استفاده از این روش ، باید رابطه ی خوبی با شاگرد داشته باشد . در غیر اینصورت به هیچ وجه از این راهکار نمی توان استفاده کرد . اغلب مربیانی که بی پروا بر شدت تشویقات و تنبیهات تکیه می کنند نمی توانند از این روش استفاده لازم را ببرند .

۳ . درونی سازی : در این روش مربی به روشن کردن خود هنرجو در مورد اینکه چه چیزهایی از یک مسابقه و پیروزی آن بدست می آورد و چه ارزش هایی نصیبش می شود می پردازد نه اینکه به وسیله ی تشویق یا تنبیه به دنبال ایجاد انگیزه باشد . این روش همان انگیزش درونی و ذاتی را بوجود می آورد که بهترین و پایدارترین نوع انگیزش است . مربی می تواند با بکار بردن جملاتی ماننده : (تو باید به خودت اعتماد کنی که پیروز خواهی شد ، زیرا تو برتر از همه هستی ، برد و باخت مهم نیست ، مهم این است که تو از خودت راضی باشی ، من اطمینان دارم که تو بهترین مبارزه را اجرا خواهی کرد و در آخر به تو افتخار می کنم ) این انگیزش را در درون هنرجوی خود زنده کند . 

اما یک مربی توانا از بین این سه روش به دنبال بهترین آنها نیست ، زیرا همه ی آنها بهترین هستند ، بلکه میبایست به دنبال استفاده صحیح از آنها در مکان و زمان صحیح آن است . تجربه نشان داده روش های “اطاعت” و “هماننده سازی” در سنین نوجوانی تاثیر ببیشتری دارند و در سنین جوانی و بزرگسالی ، روش “درونی سازی” بسیار موثرتر خواهد بود . شما می توانید ابتدا از دو روش اول استفاده کرده و رفته رفته آنها را تبدیل به درونی سازی و یک انگیزش قوی ذاتی کنید . 

روش های غیر مستقیم 

روش های غیر مستقیم همانطور که در بالا به آن اشاره شد ماننده : تغییر در فضای تمرین ، تغییر در سبک تمرین ، تغییر در شیوه ی اجرای آموزش ، تغییر در شیوه ی کلاس داری و اداره کلاس ، تغییر در محیط روانی هنرجویان به وسیله ی کارهای مختلف یا با نزدیک یا دور کردن افراد مختلف بسته به خلاقیت مربی و مهم ترین آن ، اجازه آزادی بیشتر به هنرجویان در فراگیری و تمرین کردن است .